بدون تردید یکی از راهکارهای موثر در تحقق اقتصاد مقاومتی حمایت از مواد معدنی و نفتی در کشور است و این حمایت بدون توجه به سرمایه گذاری های خارجی ،جلوگیری از خام فروشی مواد اولیه و توجه به امر صادرات فرآوردها موثر نخواهد بود.
چالش های صنعت پتروشمی و حمایت های دولت و مجلس مباحثی است که فریدون حسنوند ،ریس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم اندیمشک درگفت و گویی ذیل به آنها پرداخته است.
1.خام فروشی مواد اولیه درحوزه نفت چه مشکلاتی را در کشورایجاد می کندو برای جلوگیری از این معضل چه کارهای لازم است که انجام گیرد؟ معظلی که در کشورمان داریم این است که ما به جای اینکه به سمت فرآورده ها چه در بحث نفت و چه در بحث پتروشیمی برویم عمدتا به خام فروشی روی می آور یم و شاید بخشی از این ضعف به عدم استفاده ما از تکنولوژی ،یا سود جویی عده ای از افراد و عدم برنامه ریزی دقیق در این حوزه برم یگردد. آن چیزی که در سیاست های کلی نظام آمده است ،مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز هست و در قوانین متعدده وجود دارد این است که می بایست وزارت نفت شرکت ملی نفت ،شرکت پخش فرآورد ه ها و شرکت ملی پتروشیمی حتما موضوع فرآورد ه ها را به عنوان یک اولویت در نظر بگیرند چراکه این موضوع می تواند هم به لحاظ تکنولوژی جدید و هم به لحاظ سودآوری یکی از موضوعات پایه ای برای کشور باشد و از طرفی فرصتهای شغلی جدید را نیز برای کشور ایجاد می کند. اگر ما فقط به خام فروشی روی بیاوریم شاید فقط برای تعدادی از افراد خاص سودآوری داشته باشد و منفعتی برای کلیت کشور ندارد ، در پی خام فروشی بخشی از مشاغل ما حذف خواهد شد این در حالی است که با روی آوردن به فرآورد ه ها حتما مشاغل جدید و فرصت های های شغلی جدید برای کشور ایجاد خواهد شد ،درآمد ارزی ما چندین برابر خواهد شد ،وابستگی ما به بیرون قطع خواهد شد و از طرفی وابستگی کشورها به ما و فرآورد هایمان چندین برابر می شود .
2.مهمترین چالش های صنعت پتروشیمی چیست؟ اگر ما برنامه ریزی دقیقی برای تولیدمان نداشته باشیم و از تکنولوژ های جدید در این زمینه استفاده نکنیم قطعا دچار مشکلات جدیدی دراینده می شویم. بعضی از دوستان نگرانی های در مورد قیمت دارند که ما این را خیلی دغدغه جدی نمی دانیم که البته قرار شد در هیمن راستا جلسه ای بین ما ، وزارت نفت و مجموعه پتروشیمی و برخی از دست اندرکاران بخش خصوصی برگزار شود تا حدودی دغدغه آنها در بحث قیمت برطرف می شود . چالش جدی دیگر ما سرمایه لازم برای سرمایه گذاری است که بخشی از پتروشیمی های ما نیمه تمام رها شده اند که برای توسعه آنها یا صنایع پایین دست آنها باید فکری اساسی شود . یکی از چالش های دیگر ما در حوزه صنعت پتروشیمی عدم توجه جدی به صنایع پایین دست است که باید صنایع پایین دست را به عنوان حلقه اصلی و مفقوده و سودآور و ایجاد کننده فرصت شغلی مدنظر قرار دهیم که اگر اینها باشد تا حدودی شاید چالش های برطرف شود.
3.حمایت های دولت از صنایع پتروشیمی را کافی می دانید، حمایت های دولت از این بخش باید چگونه باشد؟ صنایع پتروشیمی ما امروز تعطیل است و چیزی به نام پتروشیمی وجود ندارد .بخش خصوصی تقریبا این کار را انجام می دهد و ما آثاری عملا از طرف وزارت نفت و پتروشیمی برای تقویت صنعت پتروشیمی نمی بینیم . یکی از اشکالات جدی ما به وزیر نفت بحث عدم توجه جدی به پتروشیمی است که تا امروز که 8 الی 9 ماه از عمر مجلس دهم می گذرد هیچ اقدامی و برنامه ای از طرف وزیر نفت در حوزه پتروشیمی ندیده ایم .
4.مصوبات دولت در حوزه پالایش نفت را چگونه ارزیابی می کنید ،فکر می کنید مصوبات دیگری نیز در این زمینه و برای حمایت از پالایش نفت لازم است؟ اولین اشکالی که در حوزه پالایش وجود دارد عدم وجود اساسنامه است ،این شرکت تا اساسنامه نداشته باشد نمی تواند بعضی از کارها را انجام دهد ،شرکت فاقد اساسنامه فاقد برنامه است،باید اساسنامه مصوب شود و براساس آن برنامه تدوین شده ارائه شودو حتما لازم است بخش های مختلف در پالایش و پخش دیده شوند،در بعضی از جاها نواقصی هست اما در بعضی از جاها نیز تصمیمات خوبی گرفته شده است اما با تمامی این اقدامات دغدغه بخش خصوصی دراین حوزه بسیار بالا است. سودجویی و منفعت طلبی بعضی ازافراد که بعضا شاید ارتباطاتی با بعضی از دستگاهها داشته باشند نیز یکی ازدغدغه های ماست که امیدواریم دراین مورد نیز فکری اساسی شود. قانون باید به صورتی تدوین شود که بتواند هم دغدغه بخش خصوصی و هم دغدغه بخش دولتی را برطرف کند و منشا تحول در حوزه اقتصاد و پیشرفت در مجموعه تخصصی شود.
5.برای جذب سرمایه گذاری در بخش پالایش و هم چنین صنایع پتروشیمی چه کارهای باید انجام شود؟ اولین موضوع رفع موانع اداری است ودیگر شجاعت و ریسک پذیری در وزارت نفت است که متاسفانه این شجاعت و ریسک پذیری دراین مجموعه وجود ندارد. یکی از موانع اصلی در بحث سرمایه گذاری وزارت نفت است که برنامه ای ومجموعه ای پاسخگو برای تصمیم گیری و رفع مشکل مراجعه کنندگان ندارد. مجموعه وزارت نفت در رفع مشکلات مشتریان بسیار کاهل و تنبل است و به نوعی واهمه ودلهره دارند که می بایست با ریسک پذیری و شجاعت این موانع برطرف شود.
6.مجلس تا چه اندازه مصمم به حمایت از این صنایع پتروشیمی است؟ در حوزه قانونگذاری اگر نیاز به قوانین جدی باشد کمیسیون انرژی و مجلس شورای اسلامی این آمادگی رادارند که این موانع را برطرف کنند،طبیعی است که برخی از موانع برای سرمایه گذاری نیز به دلیل محدودیت های است که طی سالهای اخیرآمریکا و برخی از کشورهای اروپایی برای بانک های ما بوجود آورده اند که امیدواریم بانک مرکزی هرچه سریعتر این موانع را اعلام کند تا مجلس و کمیسیون انرژی نیز برای رفع این موانع اقدام قانونی انجام دهند.